Bijbelse structuren
Elk Bijbelboek en bijna elke passage heeft een structuur gebaseerd op de inhoud. Een Bijbelstructuur zorgt voor de inhoud en toont de innerlijke context van de tekst. Het is als een kaart voor een Bijbelboek. Zo’n Bijbelstructuur is een hulpmiddel om de Bijbel te begrijpen. We kunnen hier gemakkelijk correlaties uit aflezen. Vaak is de verbinding vrij regelmatig en daarom spreekt men soms van een “skeletoverzicht”.
Structuur (inversie)
A (1:1-5) Inleiding. Historisch.
– B (1:6-2:10) Satans aanval. Job beroofd van alles.
— C (2:11-13) De drie vrienden. Uw aankomst.
— D (3:1-31:40) Job en zijn vrienden.
—- E (32:1-37:24) De bediening van Elihu: Het keerpunt.
— D (38:1-42:6) Job en God
— C (42:7-9) De drie vrienden. Je vertrek.
– B (42:10-13) Satans nederlaag. Job dubbel gezegend.
A (42:14-17) Afstuderen. Historisch.
De figuur uit het boek Job is een “introversie”, een “omkering”, waarbij de thema’s opnieuw gespiegeld terugkomen. De introductie (A) gespiegeld door de conclusie (A), en Satans aanval (B) wordt weerspiegeld in de passage van Satans nederlaag (B). Dezelfde letters of kleuren staan voor vergelijkbare onderdelen. Bij introversie is er een ommekeer in het midden. In het boek Job gebeurt dit wanneer Elihu, een vierde vriend, begint te praten. Vanaf dat moment keert het verhaal om.
Tot nu toe hebben we de eerste delen A, B en C gelezen. Ze maakten allemaal deel uit van de introductie. Nu begint het echte boek. De situatie wordt beschreven – nu komt de beoordeling, nu komen de vragen, nu volgen de discussies. Tot nu, de aftiteling. Nu begint de film. In maar liefst 28 hoofdstukken (van de 42) lezen we over Jobs klaagzang en de overpeinzingen van Job en zijn vrienden. Dat is het grootste deel van het boek. Niet God spreekt, maar Job en zijn vrienden.
Structuur
(D) Hoofdstuk 3:1-31:40
(Nummers verwijzen naar de hoofdstukken)
Job
Job’s Klaaglied (3) – Inleiding
Eerste ronde
Toespraak Eliphaz (4, 5)
Job’s antwoord (6, 7)
Spraak Bildad (8)
Jobs reactie (9, 10)
Spraak Zofar (11)
Jobs reactie (12-14)
Tweede ronde
Spraak Elifas (15)
Jobs antwoord (16, 17)
Toespraak Bildad (18)
Job’s antwoord (19)
Spraak Zofar (20)
Job’s antwoord (21)
Derde ronde
Spraak Elifas (22)
Jobs antwoord (23, 24)
Toespraak Bildad (25)
Jobs reactie (26-27:10)
Toespraak Zofar (27:11-28:28)
HIOB Job’s rechtvaardiging (29-31) – Samenvatting
Bron: E.W. Bullinger, “Het boek Job”.
De centrale verklaring
Het is het perspectief dat telt. In de loop van het verhaal veranderen de perspectieven. Dit zijn de echte zorgen van het boek. Aan het einde van het boek is niet alleen Jobs perspectief veranderd, maar misschien hebben wij, als lezers van het verhaal, ook ons begrip verbreed.
Het menselijk perspectief
De vrienden van Job trekken conclusies vanuit verschillende perspectieven:
- Elifas: Menselijke ervaring
- Bildad: Menselijke traditie
- Zofar: Menselijke verdienste
Drie opvattingen die zelfs vandaag de dag niet helpen bij belangrijke levensvragen. Alle drie komen ze niet verder dan zelfingenomenheid en een veroordeling van Job zonder een echt antwoord (vgl. Hi 32:2-3). Iedereen concludeert vanuit zijn eigen ervaringen in het hier en nu tot de werkelijkheid van God. Deze zienswijze is ontoereikend en doet geen recht aan Gods handelen. Dit is de belangrijkste les in het boek Job, de centrale verklaring ook voor ons.
Als we in dit leven alleen vanuit onszelf denken, komen we niet verder dan ons eigen perspectief. God is veel groter, veel soevereiner dan we kunnen afleiden uit onze eigen levens alleen. Maar God is ook veel barmhartiger dan we vanuit onze situatie alleen kunnen zien.
Gods perspectief
Het hele boek Job wil ons laten zien wat “het einde van de Heer” voor Job is (Jas 5:11). Het doel is belangrijk omdat het doel de weg verlicht. Het boek Job staat hierin model voor ons. Wat we in ons eigen leven niet kunnen doen – dat wil zeggen, ons eigen leven van begin tot eind doorlezen om te zien wat eruit voortkomt – kunnen we wel doen met het boek Job. En in de terugblik van de geschiedenis kunnen we in het leven van Job zien dat alle klaagzangen en toespraken alleen maar dienen om dit “einde van de Heer” duidelijker te benadrukken. Dit kan ons bemoedigen.
Oppervlakkig gezien praten Job en zijn vrienden over Jobs lot, over zijn nood, over schuld en gerechtigheid en alle meningen die ze daarover hebben. We moeten onszelf erin herkennen, maar ons er niet in verliezen. In wezen wil het boek Job ons met deze gesprekken voorbereiden op wat daarna komt. De achtergrond van deze gesprekken is het benadrukken van Gods antwoord. Dit antwoord van God volgt echter later.
Het is belangrijk dat we ons uitspreken over de huidige nood in ons leven en het is maar al te noodzakelijk dat we deze nood ook praktisch oplossen waar mogelijk. Maar hoe zit het met een verandering van perspectief? Het maakt een andere manier van omgaan met alle uitdagingen mogelijk. Daar gaat het boek Job over. Net als Jakobus kunnen we dan en daardoor leren “dat de Heer vol innerlijke ontferming is en barmhartig”.
Nergens in het boek wordt de nood van Job ontkend. We moeten ook onze eigen ontberingen niet verbergen. Moeilijke dingen willen opgelost worden en verkeerde dingen willen gecorrigeerd worden. In alles wat moeilijk is, kan ons eigen begrip echter visie en kracht vrijmaken, zodat we een anker kunnen uitwerpen voor onze ziel voorbij de huidige behoefte. Job leerde dit door moeilijke ervaringen en een intens debat.
We hebben hier slechts een glimp van dit alles. Laten we de rest van het verhaal volgen terwijl het zich afspeelt.
