Bijbelpassage

In een poging om de dood als leven te presenteren, wordt dit citaat van Paulus genoemd:

“Ik heb een verlangen om van de wereld te vertrekken en bij Christus te zijn, wat ook veel beter zou zijn”.
Fil 1:23

Traditionele interpretatie

Volgens de traditionele interpretatie zou Paul bijna zoiets als een doodswens moeten hebben. Zegt hij niet in deze passage dat het veel beter is om te sterven, omdat je dan “met Christus bent”? Gaat dit over een verlangen naar de dood dat vroom wordt verpakt als een “Christus-verlangen”? Sterven is geweldig! Men leeft dan eenvoudigweg met Christus.

Tegenargument

Nogmaals, de tekst wordt hier zonder context bekeken. Paulus verlangt niet naar de dood, maar wel naar Christus. Wat er ook met hem gebeurt, hij wil Christus verheerlijken met zijn lichaam. Maar bovenal wil hij bij Christus zijn en hoopt hij op de wederkomst van Christus.

Rechtvaardiging

Paulus schrijft aan de Filippenzen dat hij een voorkennis en vertrouwen heeft om Christus te verheerlijken door zijn lichaam, “hetzij door leven of dood”.

Dat is zogezegd de context, het begin van de context. Laten we goed lezen wat hier op het spel staat. Want, zegt hij, “voor mij is leven Christus en sterven winst”(Fil 1:19-21). Wat bedoelt hij daarmee?

• Het leven geeft hem de kans om de kerken te dienen en Christus op deze manier te verheerlijken. Zo schrijft hij: “Maar als het leven in het vlees is, betekent dat voor mij vrucht in de arbeid”(Fil 1:22).
• Als hij echter een martelaarschap zou dat ook winst zijn – namelijk voor Christus! De winst zou niet voor hemzelf zijn, maar voor zijn Heer.

De apostel schetst hier twee mogelijkheden en hoe hij deze mogelijkheden wil zien en begrijpen. Welnu, als hij leven en dood als twee mogelijke scenario’s voorziet, maakt hij niet bekend aan welke van de twee hij de voorkeur geeft. “En wat ik verkies, maak ik niet bekend”(Fil 1:22). Maar in plaats daarvan praat hij over iets anders:

“(Maar ik word van de twee verdrongen, omdat ik een verlangen heb om op te lossen en bij Christus te zijn; want dat zou verreweg het beste voor mij zijn). Maar in het vlees blijven is noodzakelijker voor jullie bestwil.”
Fil 1:23-24

De apostel wordt “uit de twee geduwd”, namelijk de opties van leven en dood, en hij beschrijft het verlangen naar een derde optie: directe vereniging met Christus. Dit zou noch dood noch leven zijn, maar het zou zijn door de terugkeer van zijn Heer en zijn vereniging met Hem. Dit is wat de Wederkomst betekent en wat Paulus hier in gedachten had.

Zelfs als van oudsher het idee overheerst dat iemand tot Christus komt door te sterven, kun je dit nergens in de Bijbel lezen. Dat staat hier ook niet. Het is heel verleidelijk om deze bijbelse passage te interpreteren in de zin van traditie. Maar dat doet de tekst onrecht aan. Met Christus zijn is in plaats van leven of dood. Het is niet een van de twee opties, het is iets heel anders.

Daarom is het essentieel dat Christus terugkeert. Paulus beschrijft dit bijvoorbeeld in een vergelijkbare context – maar dan met betrekking tot degenen die al uit de gemeente zijn ontslapen – in 1Tessalonicenzen (1Thess 4,13-18).

Paulus had geen zelfmoordgedachten of een doodswens, maar gewoon het verlangen om bij Christus te zijn.