“Paulus, slaaf van Christus Jezus, apostel genaamd, apart gezet voor het evangelie van God …” (Romeinen 1:1)

De Brief aan de Romeinen begint met deze woorden. Paul is de auteur. Hij schrijft als een “apostel”, namelijk als een “boodschapper”. Hij was echter niet een van de 12 apostelen die in Jeruzalem bleven. Hij was de dertiende apostel, geroepen voor een speciale taak. Om de Brief aan de Romeinen te begrijpen, is het essentieel om de afzender en zijn geschiedenis te kennen. Daarom richten we ons eerst tot deze man en zijn verhaal.

De 13e apostel

Paulus heeft een speciale betekenis in het Nieuwe Testament. Terwijl de 12 apostelen in Jeruzalem zijn, reist Paulus als 13e apostel door het hele Romeinse Rijk. Wat hij zegt en schrijft verschilt op essentiële punten van wat Jezus in de evangeliën onderwees en hij brengt volledig nieuwe leerstellingen. Iedereen die het Nieuwe Testament zorgvuldig leest, kan niet om de speciale positie en betekenis van Paulus heen. Maar niet iedereen begrijpt wat er eigenlijk aan de hand is. Er is dus een heel scala aan meningen over Paul. Laten we een paar van deze beoordelingen lezen om te beginnen:

Paul over zichzelf

Dit is het begin van de Brief aan de Romeinen, waarin Paulus over zichzelf schrijft:

“Paulus, slaaf van Christus Jezus, apostel genaamd, apart gezet voor het evangelie van God…”
Rom 1:1
.

Hoe Paulus wordt gezien

Het lijdt geen twijfel dat Paul geweldig werk heeft geleverd. Het belang ervan voor het christendom mag niet onderschat worden. Zo brengen sommigen hulde aan zijn werk:

“Volgens de bijbelse traditie is Paulus van Tarsus de eerste en belangrijkste theoloog van de christelijke kerk”(Geloofscursus).

“De belangrijkste missionaris van het vroege christendom“(Wissen Lexikon).

Er is echter ook een andere kant. Volgens sommigen blonk Paulus niet alleen uit, maar begreep hij sommige dingen ook direct verkeerd. Dus naast de vele positieve beoordelingen zijn er ook behoorlijk negatieve meningen over Paul.

Daar kunnen we bijvoorbeeld lezen:

“Paulus begreep Jezus niet”(Spiegel).

Iemand schrijft:

“Geen enkele missionaris heeft een grotere verdienste gehad bij de verspreiding van het christendom dan Paulus. En geen ander heeft de oorspronkelijke leerstellingen van Jezus zo massaal vervalst.”(Zeitschrift).

Deze en soortgelijke dingen zijn niet alleen te vinden op de geciteerde websites, maar op bijna identieke wijze lezen we al over de oppositie tegen Paulus in het Nieuwe Testament en later in de kerkgeschiedenis. Dit zou ons niet bang moeten maken, maar het heeft wel betekenis. Paulus correct begrijpen is belangrijk voor ons begrip van het Nieuwe Testament.

De meningen over Paul lopen uiteen

Wie Paulus is en wat hij precies wil, daarover verschillen de meningen, theologieën, doctrines en in het algemeen het begrip van Gods handelen in deze wereld. Wat Paulus onderwees was zelfs niet erg duidelijk voor de apostel Petrus, die schrijft:

“En beschouw het geduld van onze Heer tot zaligheid, zoals ook onze geliefde broeder Paulus, naar de wijsheid die hem gegeven is, u geschreven heeft, zoals ook in alle brieven, wanneer hij daarin spreekt over deze dingen, waarin sommige dingen moeilijk te begrijpen zijn…”
2Pet 3:15-16

Geen wonder dus dat Paulus’ leer en getuigenis tot op de dag van vandaag verkeerd beoordeeld en verbannen worden. De boodschap is zo radicaal en verbluffend dat het menig begrip tegenwerkt. Daarom is het des te belangrijker dat we de speciale missie van Paulus begrijpen en dat we zijn boodschap herkennen in Gods licht.

Hoewel Paulus altijd gedetailleerde redenen gaf voor zijn leer en in veel kwesties een standpunt innam, betekende dit niet automatisch dat dit in de smaak viel. Zelfs in de gemeenten die hij zelf stichtte was het succes niet blijvend. Aan zijn medewerker Timoteüs schrijft hij de volgende beoordeling aan het einde van zijn leven, waarschijnlijk vanuit de gevangenis in Rome:

“Dit weet gij, dat allen in de provincie Asia zich van mij hebben afgekeerd, waaronder ook Phygellus en Hermogenes.”
2Tim 1:15

Als we de kerk van vandaag willen begrijpen, leidt dit ons rechtstreeks naar de brieven van Paulus. Hij stichtte deze kerk, die hij uit alle volken voortstuwde door goed nieuws te verkondigen. Christus staat centraal, zowel in de 12 apostelen als in Paulus. De context is in beide gevallen echter iets anders. Want net zoals er heel verschillende beoordelingen van zijn bediening en werk zijn, kunnen de duidelijke verschillen tussen zijn leer en die van Jezus en de 12 apostelen worden afgelezen aan zijn specifieke opdracht. Wie de missie van Paulus volgt, krijgt zoiets als een sleutel tot het begrijpen van het Nieuwe Testament.

Deze inleiding verduidelijkt niet veel in detail. Daarom volgen hieronder nog twee bijdragen.