Vrede hebben is een kostbaar goed. Vandaag de dag zitten we in een pandemie. Bestaansvormen worden bedreigd. De gemoedsrust wordt bedreigd. Sociale contacten staan onder druk. Veel dingen zijn in beroering en veel mensen voelen zich hierdoor onzeker. Dit zijn uitdagende tijden waarin we voor elkaar moeten zorgen. Ook ik voel de druk. De een is hier niet in orde, de ander daar niet. Kunnen we vrede hebben in deze tijden?

In onze studieserie over de Brief aan de Romeinen is dit een startpunt voordat we verder gaan. In Romeinen 5:1 schrijft Paulus: “Gerechtvaardigd dan door het geloof, hebben wij vrede bij God”. Dit verwijst terug naar de vorige hoofdstukken, maar het beschrijft ook wat we nu “mogen” hebben. Dat is de uitgangspositie. Het is alsof de apostel even pauzeert, stilstaat bij wat er is bereikt en uitlegt wat we ervan kunnen meenemen. Vrede met God. Laten we er even over nadenken.

Vrede

Paulus heeft het hier niet over een uiterlijke vrede, maar hij heeft het over vrede in jou en mij. Hij bedoelt niet de afwezigheid van oorlog, strijd of externe onrust, maar hij bedoelt innerlijke vrede, en precies in deze ene relatie: vrede met God.

Vrede in de Bijbel (hb. shalom, gr. eirene) heeft te maken met welzijn, met kalmte, met een gemoedstoestand waarin iemand niet geagiteerd is maar betrouwbaar blijft. Zoiets als deze tekst:

“In welk huis jullie ook binnengaan, zeg eerst: ‘Vrede zij met dit huis’. En als daar een vredelievende zoon is, zal jouw vrede op hem rusten, anders zal zij op jou terugkeren.”
Luk 10,5-6, vgl. Mt 10,13

Jezus spreekt dit tot zijn discipelen als hij velen het land instuurt om het koninkrijk te verkondigen. De discipelen hebben vrede, en waar ze ook binnenkomen, moge deze vrede ook voor het huis gelden. Als het huis echter niet in deze vrede wil leven, dan moet deze vrede weer voor zichzelf worden gehouden.

Na Zijn opstanding wordt het volgende over Jezus en Zijn discipelen verteld:

“Terwijl zij hierover spraken, kwam Jezus zelf in hun midden en zei tegen hen: Vrede zij met u!”
Luk 24,36

Tot op de dag van vandaag is vrede (“shalom”) een gebruikelijke groet in Israël. Men verlangt naar vrede, met andere woorden: welzijn, vrede, welzijn. Maar het gaat nog een stap verder als Jezus spreekt over de tijd dat Hij niet meer op aarde is. We lezen hierover in het Evangelie van Johannes:

“Vrede laat Ik bij jullie achter, Mijn vrede geef Ik aan jullie. Niet zoals de wereld geeft, geef Ik aan jou. Laat je hart niet verontrust of wanhopig zijn!”
Johannes 14:27

Vrede, maar niet zoals de wereld die geeft, maar Zijn eigen vrede zal voor ons zijn. Dit drukt een verschil uit. Het hoeft ons niet te verbazen dat juist deze vrede later als goed nieuws wordt verkondigd:

“Jullie kennen het woord dat Hij gezonden heeft aan de zonen van Israël: om vrede te prediken als het evangelie door Jezus Christus.”
Handelingen 10:36

Het is deze vrede door Jezus Christus met God die altijd centraal staat. Bijvoorbeeld hier, waar het gaat over vrede tussen geloof uit Israël en uit de naties:

“Maar nu, in Christus Jezus, bent u, die eens veraf was, dichtbij gekomen door het bloed van Christus. Want Hij is onze vrede, die de twee [Glaubende aus Israel und aus den Nationen] maakte één en brak de tussenmuur van afsluiting (de vijandschap in Zijn vlees) af (door de wet van geboden in verordeningen af te schaffen) om de twee in Zichzelf te scheppen tot een nieuwe mensheid (door vrede te sluiten) en die twee in één lichaam met God te verzoenen door het kruis; zo heeft Hij de vijandschap in Hem gedood. Met zijn komst verkondigt Hij als evangelie: vrede voor u die veraf bent en vrede voor u die nabij bent, want door Hem hebben wij beiden toegang in één Geest tot de Vader.”
Ef 2:13-18

Er valt veel te zeggen over deze passages, maar hier – in de context van deze bijdrage – kunnen we zien dat “vrede” als een rode draad door het Nieuwe Testament loopt. Of toegepast op ons leven: Als we gelovig zijn, dan is vrede een centraal aandachtspunt op veel gebieden. Vrede verkondigen aan anderen is net zo belangrijk als de vrede erkennen die ons gegeven is.

Is dit nu een kwestie van magisch ingrijpen in de externe omstandigheden van ons leven? Nee. Het gaat over onszelf. We krijgen vrede. Naar binnen. En ons gedrag ten opzichte van anderen kan ook gekenmerkt worden door vrede:

“Neem daarom de hele wapenrusting van God op … de voeten in gereedheid gebracht voor het evangelie van de vrede.”
uit: Ef 6:10-17

Paulus begint al zijn brieven met de groet “genade en vrede”. Hij eindigt sommige brieven ook met zulke woorden:

“Vrede aan de broeders en liefde met trouw van God de Vader en de Heer Jezus Christus!”
Ef 6:23

Vrede en liefde, met trouw – dit alles moet ons toevloeien van God de Vader en de Heer Jezus Christus. Dit is wat Paulus schrijft aan de ontvangers van de brief. Dit lijkt me opmerkelijk, niet alleen als aanmoediging, maar ook omdat Paulus op deze manier zijn geloof belichaamt – het is een uitdrukking van een geloofservaring en ook van een geloofshouding.

Vrede met God

Terug naar de Brief aan de Romeinen. Hoofdstuk 5 gaat over een nieuw onderwerp. We staan op de drempel van nieuwe inzichten die Paulus hier ook met ons deelt. Romeinen 5:1-9 is een samenvatting. Het beschrijft de vorige hoofdstukken (die gingen over Gods gerechtigheid vervuld in Christus), en welk uitgangspunt is verkregen (vrede). Het is de overgang naar verzoening, waar hij het vanaf vers 10 over heeft.

Vrede met God is het resultaat van “rechtvaardiging door geloof”. Je hoeft hier niet meer hard te werken. Paulus had net in de vorige hoofdstukken duidelijk beschreven dat het gaat om het geloof van Jezus Christus waardoor we Gods gerechtigheid gratis ontvangen. Het punt hier is dat dit fundament van rechtvaardiging al gelegd is, dat dit nu niet verder uitgelegd hoeft te worden, maar dat vrede met God daardoor het resultaat kan zijn:

“Gerechtvaardigd dan door het geloof, hebben wij vrede met God door onze Heer Jezus Christus.”
Rom 5:1

Dat mag! Dit moet gezegd worden tegen alle mensen die nog steeds denken dat ze niet mogen, maar zich bij elke stap zondig en gebrekkig moeten voelen. Het goede nieuws is echter dat God vrede heeft gemaakt door het bloed van het kruis. Dat is geldig! We zijn gerechtvaardigd en mogen vrede hebben met God.

Bovendien is het niet alleen op ons van toepassing, maar is het ook de manier waarop God op een dag het doel zal bereiken met de hele schepping, zoals er staat:

“De hele voleinding heeft haar genot in het wonen in Hem [Sohn seiner Liebe Kol 1,13] en in het verzoenen van het Al met Zichzelf (door vrede te maken door het bloed van Zijn Kruis) door Hem , of dat nu op aarde is of in de hemelen.”
Kol 1:19-20

Dit is wat het bloed van het kruis teweegbrengt: Vrede die leidt tot wederzijdse verzoening. Dit is wat voor Gods ogen is en deze vrede zou ons ook vandaag moeten begeleiden en leiden. Lijkt dat moeilijk? Kun je dit voor jezelf begrijpen? Hier is Pauls hulp:

“Wij hebben vrede met God door onze Heer Jezus Christus, door wie wij ook toegang hebben verkregen door het geloof in deze genade waarin wij staan.”
Rom 5:1-2

Er is dus toegang tot deze vrede. We moeten dit weten en gebruiken. Veel begint in onze gedachten. Als daar een licht tot ons komt, kunnen we met dit licht schijnen op plaatsen die nog donker zijn – daar licht brengen. Vrede hebben met God is een groot goed, zelfs als we misschien niet in staat zijn om alle stress die we persoonlijk voelen meteen op te lossen. Vrede met God is echter een groot goed omdat het ons vrede geeft met onszelf en ons leidt naar een leven dat gekenmerkt wordt door vrede. Op deze manier worden grotere cirkels getrokken dan hier in een paar woorden wordt gezegd.

Ik wens je genade en vrede en dat er een blijvend licht voor je in mag schijnen.