Ware relaties zijn altijd een weerspiegeling van Gods relatie, hoe onvolmaakt die ook is. De Joodse religieuze filosoof Martin Buber bedacht de zin: “De verlengde lijnen van relaties kruisen elkaar in het eeuwige Jij”. Hiermee suggereert hij dat onze vaak zeer gebrekkige menselijke relaties uiteindelijk nog een andere dimensie raken. Heeft liefde zelf niet een zekere transcendentie?

Er is echter een spanningsveld dat meteen genoemd moet worden. Een van hen zegt: “Nu ik een relatie heb, heb ik problemen die ik niet had toen ik alleen was”. En als christen is er ook de ervaring: “Nu ik in een relatie met Christus leef, word ik geconfronteerd met beslissingen waar ik geen idee van had toen ik nog zonder Christus was” . Het kan gebeuren dat we ons gevangen voelen tussen morele concepten aan de ene kant en hormonen aan de andere kant. Of tussen de meningen van anderen en onze eigen drang om te leven. Zou mijn mens-zijn nu in strijd moeten zijn met mijn christen-zijn?

Ed Young schrijft met name over seksualiteit: “ We zijn er nooit helemaal zeker van hoe onze spontane, ongecensureerde seksuele driften in het weefsel van de christelijke moraliteit passen. We kunnen het niet helpen, maar we vragen ons af of lichamelijke passie op de een of andere manier de liefde voor Christus in de weg staat” (Ed Young, “Pure seks”, pagina 61). We kunnen deze verklaring graag uitbreiden tot buiten het domein van seksualiteit.

Sommige mensen proberen deze spanning te vermijden. De uitersten worden wetteloosheid en wetticisme genoemd. De een gooit elke norm overboord, de ander is een vermomde supervrome. Maar beide zijn niet gratis.

Vrijheid en bevrijd leven

Het bevrijde christendom kan ook – zou ook moeten! – bevrijde mensheid. De relatie met Christus kan en moet ons leven bevruchten. Deze levenshouding is noch wetteloos, noch legaal, maar in elk opzicht levensbevestigend. Maar hoe werkt dat? De spanning tussen interne en externe invloeden roept vragen op. Als we er bewust op ingaan, “ontmoeten” we deze vragen en nemen we beslissingen. Bewust beslissen betekent dat we leven en richting geven aan ons leven.

Er is geen vrijheid zonder beslissingen of verplichtingen. Echte vrijheid komt voort uit een vrijwillige toewijding aan een levenspartner, net zoals innerlijke vrijheid voortkomt uit een vrijwillige overgave en toewijding aan God door Christus. De apostel Paulus getuigt: “Want jullie zijn geroepen tot vrijheid, broeders. Gebruik alleen de vrijheid niet als een gelegenheid voor het vlees, maar dien elkaar door liefde!” (Gal 5:13). Geroepen worden tot vrijheid is maar één ding. Het is alleen door een toewijding en een dienst van liefde dat het actief vorm krijgt. Bevrijd leven komt voort uit werkelijk geleefde ontmoetingen en relaties (vgl. Gal 5:6).

Vragen uitwisselen

• Martin Buber citeerde: “De vrije mens is degene die wil zonder willekeur” (uit: I and Thou).
  Denk na over “vrij”, “menselijk”, “zonder willekeur” en “willen”.
• Gal 5:6: “Want in Christus Jezus kan noch besnijdenis noch onbesnedenheid iets uitrichten, maar alleen het geloof dat door de liefde werkt”.
  Reflecteer: “Geloof dat werkt door liefde”. (Effectief, gr. energes, etym. “eenakter”).
• “Niet alleen een daad van liefde, maar de daad van een minnaar die zichzelf geeft in deze daad van hem, dat is – diakonia” (Richard Imberg).
  Hoe is dit te zien?